Na południowy wschód
Miedniki

Miedniki
Miedniki – to wieś na terenie samorządu Rejonu Wileńskiego, 31 km na południowy wschód od Wilna, do granicy z Białorusią stąd zaledwie 2 km. We wsi jest kościół pwz. Świętej Trójcy i św.Kazimierza (wzniesiona w 1931 r.), Śzkoła Średnia im.Św.Kazimierza z polskim językiem wykładowym, Szkoła Podstawowa z litewskim językiem wykładowym, biblioteka, poczta.
W miednickim kościele (1931), który jest bazyliką o trzech nawach, mozna podziwiać wartościową kopię obrazu W.Śleńdzińskiego „Św.Kazimierz“ pędzla L.Bałzukiewiczówny,  cenne organy barokowe, przpiekną drewnianą dzwonnicę świątyni.
Dookoła Miednik ciągnie się Wyżyna Miednicka. Na południowy zachód od Miednik są dwa najwyższe wzgórza na Litwie - Aukštasis kalnas (293,84 m) i Juozapinės kalnas (293,60 m), tutaj znajduje się rezerwat geomorfologiczny Juozapinė oraz rezerwat botaniczny w Miednikach. Na południe jest punkt graniczny z Białorusią – osiedle Kamennyj Log.
Po przyjęciu chrześcijaństwa przez Litwę w Miednikach była stworzona jedna z pierwszych siedmiu parafii, zbudowano kościół.  W XIV – XVII w. Miedniki miały prawa magdeburskie. To miasto w 1432 r. Książę Zygmunt Kiejstutowicz podarował Janowi Gasztołdowi, później miastem zarządzał Ostap Wołłowicz.
W XVIII w. Miedniki podupadły, szczególnie ucierpiały przemarsz wojsk Napoleona w kierunku Moskwy i z powrotem w 1812 roku.
W miedzywojniu, już jako wieś, Miedniki okazały się na terenie Polski.
W ll. 1950–1995 Miedniki był centrum kołchozu „Czerwony Sztandar“. W 1958 zbudowano szkołę, w 1994 r. – szkołę-przedszkole. Jest Dom Kultury, biblioteka, przychodnia lekarska.

Zamek w Miednikach
Zamek w Miednikach, znajdujący się 2 km od granicy z Białorusią, jest największym zamkiem grodowym na Litwie. Mury opasują zamek tworząc niesymetryczny kwadrat, zamek położony jest na obrzezach wyżyny, niopodal bagien. Dookoła była kiedyś podwójna fosa, a między fosami – drewniana ściana. Łączna długość muru, opasującego zamek - 568 m, wysokość 14-15 m, szerokość wynosi 1,5 - 2 m. Dookoła muru są otwory strzeleckie. W jednym z rogów muru obronnego znajdowała się wieża o pięciu piętrach (30 m wysokości, do dziś zachowało się 23 m). Mniejsza wieża była przy murze południowym. Brama Dolna oraz jeszcze jedna wieża była w murze wschodnim, a w północnym znajdowała się Brama Górna.
Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1385 r., kiedy to Krzyżacy atakowali okolice Oszmiany i próbowali oblężyć zamek w Miednikach. Nie jest wiadomo, czy to był już ten sam zamek, być może wtedy jeszcze był drewniany, spalony ostatecznie przez Krzyżaków w 1402 r. Wtedy to, po nieudanym ataku na stolicę, pustoszyli jej okolice. Murowany zamek na pewno był zbudowany do końca XV w., w 1514 r. do zarządzania Miednikami zobowiązano księcia Wasyla Żylińskiego.
Nieopodal Miednik w 1658 r. odbyło się starcie wojsk Wielkiego Księstwa Litewskiego z
Oddziałami wojska rosyjskiego.
W połowie XVI w. na dziedziniec zamku przeniesiono zabudowania pałacu miednickiego, które przetrwały do XX w. W ll. 60-tych dokonano pomiaru ruin zamku, wykonano plany geodezyjne, przygotowano częściowe projekty restauracji i  konserwacji zabytku. Badania archeologiczne rozpoczął K.Mekas. Odkryto fragmenty malarstwa na ścianach, charakterystyczne dla XIV w. Obecne badania archeologiczne trwają  od roku 1994.

Władysław Syrokomla o zamku w Miednikach
W „Wędrówkach po Litwie w promieniach od Wilna“ Władysław Syrokomla pisał o zamku w Miednikach. W swej książce umieścił szkice zamku oraz poetyczne rozmyslania o tym, kto zamieszkiwał zamek. Wyobrażał, jak wśród murów i wież lekko utykając spacerował Olgird, z twarzą o ciemnej karnacji, mięsistym nosie, długiej brodzie i oczach, promieniujących mądrością. Wg. Syrokomli na zamku często bawił Jagiełło oraz inni książęta. Poeta przyjmuje wersję autora dziewięciu tomów historii Litwy, Teodora Narbutta (1784—1864), że królewicz Kazimierz zmarł nie w Wilnie, jak uważa wielu historyków, ale w Miednikach. Na zamku była duża letnia rezydencja Króla Kazimierza Jagiellończyka, w której to jego dzieci kształcił wielki polski kronikarz Jan Długosz (1415—1480).
Syrokomla nie miał zamiaru określać, kiedy był budowany zamek, tylko wspomina, że zamek jest tak stary, iż o jego powstaniu nie mówi ani tradycja, ani historia. Według legendy, Miedniki i Krewe łączy bliska przyjaźń. Dwa zamki budowali jednocześnie bogowie i olbrzymi. Byli tak silni, że pożyczając sobie wzajemnie narzędzia, rzucali je z Miednik do Krewe i odwrotnie, mimo czteromilowej odległości między miejscowościami. Na pytanie o czasie powstania zamku może odpowiedzieć tylko archeologia.


Tragedia w Miednikach
31 lipca 1991 r., już po proklamowaniu niezależności Litwy, siły sowieckie bestialsko napadły i zlikwidowały punkt pogranicza w Miednikach, mordując wszystkich pracowników pogranicza. Grupa funkcjonariuszy OMON zastrzeliła siedmiu litewskich policjantów i celników pełniących służbę na granicy litewsko–sowieckiej. Cudem przy życiu została tylko jedna osoba – Tomas Šernas, jednak do dziś porusza się na wózku inwalidzkim.